Yelkenler genelde baştan kıça doğru trim edilirler.
Genovaların sarma sistemle kolayca açılıp kapatılabilmeleri, teknelerde vinçlerin vazgeçilmez
aksesuarlar haline gelmesi ve ana yelkenlerin küçülmesi genovaları standard flok haline getirmiştir.
Genel trim kurallarında açıkladığımız gibi genovalar da yelken şekli, rüzgara yaptığı açı ve alan ile trim
edilirler. Hernekadar genovaların orsa yakası baş istralyaya irtibatlı ise de sonuçta elimizde üç köşesinden
çekiştirebileceğimiz bir yelken vardır.
Genova mandarını basarak veya boşlayarak genovanın torunu azaltır veya çoğaltabiliriz.
Toru azaltmak için mandarı biraz daha kasmak gerekir. Aşırı kasıldığında genovada boyuna kırışıklık oluşmaya başlar, halat tor almak için bu aşamaya gelmeyecek kadar gerilmelidir.
Kevlar (veya benzeri) yelkenlerin esnemeleri düşük olduğundan böyle bir kırışıklık oluşmaz ancak fazla
yüklenildiğinde yelken bir belirti vermeden yırtılabilir. Genova torunu azaltmanın ve baştan rüzgar girişini
düzeltmenin ikinci bir yolu da kıç istralyayı germektir. Kıç istralya gerildiğinde direği geri çeker ve baş
istralyayı gerer. Böylece özellikle orsa seyrinde daha iyi rüzgar girişi sağlanır.
Genovanın asıl trimi ise ıskotalar ve genova rayı üzerindeki arabaların yeri değiştirilerek yapılır.
Uyulması gereken temel kural genova arabasının ileri geri hareket ettirilerek ıskotanın alt yakayı ve
güngörmez yakasını eşit germesini sağlamaktır. Her değişik yelken açısı ve her değişik rüzgar için arabanın
ayarlanması gerekir. Araba yerini ayarlayarak, ıskotayı alıp boşlayarak en verimli yelken trimi sağlanır.
Genovaları iyi trim edebilmek için en iyi gösterge genovanın orsa yakasından yaklaşık 30 cm geride iskele ve
sancağa dikilmiş tüylerdir . Bu tüyler bir alt yakaya yakın, diğeri ortaya yakın, üçüncüsü ise tepeye yakın
dikilir. İyi trim edilmiş bir genovada bu tüylerin tamamının hem rüzgar altında olanları hem rüzgar üstünde
olanları yatay olarak uçuşur. Trime önce genova arabalarının yeri ile oynamadan orta tüyü suya paralel
uçurmakla başlanır. Eğer rüzgarüstü (içte kalan) tüy genovaya paralel ve geriye dönük uçmuyorsa ıskota biraz
alınır. İçteki tüy düzgün dıştaki tüy düzgün değilse ıskota boşlanır. Rota değiştirilmeden seyre devam edilir.
Eğer üstteki iç tüy (rüzgarüstü) yukarıya dönüyorsa genova arabası biraz öne alınır. Iskotalarla oynanarak ve
genova arabasının yeri değiştirilerek, o rüzgar hızı ve rüzgar açısı için en uygun trimler elde edilir.
Daha sonraki seyirlerde bu noktalardan hareketle daha iyiye ulaşılmaya çalışılır.
Rüzgarın az olduğu havalarda daha ince bir genova ve daha ince ıskota halatları kullanılır.
Arabanın yeri ayarlandıktan sonra iç tüylerin (rüzgarüstü) düzgün uçuşması sağlandıktan sonra ıskota biraz
laçka edilir. Güngörmez yakasının biraz daha yuvarlak olabilmesi için genova arabası biraz geriye alınır ve
üst tüyün zaman zaman yukarı doğru uçması sağlanır. Yumuşak havalarda kıç istralya, ıskota, mandar dahil
herşeyin biraz laçka edilmesi doğru olur. Eğer genovanın orsa yakası istralya boyuna göre kısa ise karula
köşesi bir halata alınır, mandar tamamen direk tepesine çekilir, karula köşesine bağlı halat başa hafifçe
gerilerek bağlanır. Rüzgarın hızı deniz seviyesinden yükseldikçe arttığından, yelkenden daha fazla verim
alınır. Yelken yukarı kaldırıldığında trimler yeniden yapılmalıdır.
Sert havalarda kıç istralya gerilir, mandarın boşu iyice alınır, ıskota arabası alt yaka ve güngörmez yakasını
eşit gerecek bir noktaya çekilir. Hava sertleştikçe teknenin kontrolu kaybolmaya başlar veya aşırı yatarsa ve
tüm germe işlemleri ile genova mümkün olan en düz hale gelmişse, yelken küçültmeden önce üç yöntem denenebilir.
- birincisi ıskotayı özellikle sağnaklarda biraz kaçırmak, sağnak geçtiğinde boşunu almak ,
- ikincisi yelken trimi ile oynamadan dümen ile rüzgara doğru (rüzgarüstüne) dönmek ,
- üçüncüsü ise genova arabasını geriye alarak genovanın üst tarafının yapraklanmaya yakın şekilde boşalmasını sağlamak.
- Birinci yöntem ekiple ve yüksek performans isteniyorsa uygundur.
- İkinci yöntem ekibi rahatlatan ancak hız performansını düşüren bir yöntemdir.
- Üçüncü yöntem ise özellikle sarma genovalı sistemlerde sürekli fazla rüzgarda yelkeni bir kaç tur sarıp
torunun artırarak yatırmak yerine üstten rüzgarı kaçırarak yatmayı engeller.
Eğer gidilecek mesafe az kalmışsa yelken değiştirmek yerine idare etmeye yöneliktir.
Pupa seyirde genovalar ana yelkenin arkasında kadıklarından iyi rüzgar almazlar ve verimli çalışmazlar.
Bu durumda ayı bacağı denilen seyir uygundur.
Varsa genovanın ıskota köşesine balon gönderi vurulur ve rüzgar üstü ıskotası kullanılır.
Eğer teknede gönder yoksa, genova rüzgar altında kullanılır, ana yelken bumbası rüzgar üstüne el ile taşınır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder