11 Temmuz 2012 Çarşamba

Kademe dizaynın detaylandırılması (detailed design)

Kademe dizaynın detaylandırılması (detailed design)



            A. Teknenin dış görünüşünün tamamen belirlenmesi ve çizimleri

            B. Yelken ve donanım planı

            C. Genel yerleştirme planları

            D. Tüm işçilik resimleri

            E. Kullanılacak ekipman ve donanım listesi

            F. Tekne için dizayn konfigürasyon listelerinin hazırlanması

            G. Tüm planlar, spesifikasyonlar ve CAD/CAM çıkışlarının hazırlanması

            H. Yapılacak değişiklikleri değerlendirmek



Tekne dizaynında, özel istekler ve zorunlu istekler olarak iki farklı karakterde istekle karşılaşılır. 
Özel istekler, yukarıda da bahsedildiği gibi, tekne sahibinin, tasarımcıdan istediği yatta bulunması ve olması
gereken özelliklerdir.
Örneğin, teknenin tipi, hızı, kullanılacak malzeme, taşıyacağı yolcu sayısı, kullanılacağı deniz vb.



Diğer taraftan teknenin tipine ve kullanım amacına göre sahip olması gereken bir takım özellikler vardır.



Yarış teknelerinden beklenen hızlı olmasıdır. 
Gezinti teknelerinden beklenen ise güvenli ve konforlu olmasıdır. 
Bunlar da sağlanması gereken zorunlu isteklerdir.

 

Tekne sahibinin isteklerinin göz önüne alındığı aşamada, gerek istek sahibinin kendi bilinciyle, gerekse
tasarımcının yönlendirmesiyle, istekler tanımlanır.
Bundan sonra öngörülen isteklerin tutarlılığı, uygulanabilirliği ve maliyeti gibi faktörler tartışılarak,
eleme yapılır. Böylelikle teknenin görüntüsü, arması, genel yerleştirmesi, kısmen de olsa formu ortaya çıkar.
Bu aşamanın sonunda yapılmış bulunan ön tasarım üzerinde, istek sahibi ve tasarımcı arasında yapılacak
görüşmeyle başlangıçta tanımlanan ve listelenerek sıralanmış bulunan isteklerin, tasarımcı tarafından ne
ölçüde iyi yorumlanıp sonuçlandırılmış olduğu saptanır. Hatta kimi zaman başlangıçtaki istekler ne derece iyi
algılanıp, dizayna aktarılmış olursa olsun, çıkan sonuçlar istek sahibi tarafından beğenilmeyebilir.
Bu durumda yapılacak değişiklikler yeniden belirlenerek, bu aşama çevrimi tekrarlanır.

 

İkinci aşamada ise tasarımcı, elinde tanımlanmış verileriyle ön tasarımı oluşturmuş ve belli bir hedefe
yönelmiş olur. Bu aşamadan sonra tasarımın kendisini oluşturmak için yapılması gereken, fakat her tasarımcıya
göre değişebilen, kural niteliği taşımayan bazı işlemler yapılmalıdır. Bu işlemleri sırasıyla şöyle
sıralanabilir:

 

İstenilen tekne tipi belirlendikten sonra, bu tekneye benzer daha önce yapılmış tekneler bulunur.
Daha sonra hedef tekneye ulaşabilmek için,
sistematik analiz yapılarak ortalama Yelken Alanı/Deplasman (Y.A/Δ) hesaplanır.
Tekne formu, daha önce bahsedildiği gibi, istek sahibi ve tasarımcının ortak kararlarıyla az da olsa
belirlendiğinden, Δ’ nı dolayısıyla, sistematik olarak Yelken Alanı (YA)’ nı bulabiliriz.

 

Ayrıca, Y.A’ nın karekökünün, deplasmanın küp köküne oranı (YA1/2/Δ1/3), yarış yelkenlilerinde;
22-29, kruvaze yelkenlilerinde (gezi amaçlı yelkenlilerde); 15-22, guletlerde ise; 15’den küçük bir değer
alması gerekmektedir. Yelkenlinin armasının, yani donanım tipinin ne olacağı konusunda bir karara
varılamamışsa, sanki sadece bir yelkeni varmış gibi kabul ederek Y.A’ ndan, yelkenin a ve b olarak gösterilen
kenar uzunlukları bulunur. Burada a yelkenin uzun olan dik kenar uzunluğu, b ise yelkenin kısa olan dik kenar
uzunluğunu göstermektedir. Bu a ve b uzunlukları arasında bir oran vardır. Bu oran yarış yelkenlilerinde;
a/b≥3.3, kruvaze yelkenlilerinde (gezi amaçlı yelkenlilerde); a/b=3.5-2.5, guletlerde ise; a/b<2.5’dir.

 

Artık a ve b uzunlukları da bilindiğine göre, yelken sisteminin rüzgar etki merkezi (CE)’nin yeri bulunur.
Yelkenliden iyi bir performans alınabilmesi için, yelken sisteminin etki merkezinin (CE) yerinin,
su altı yanal alan etki merkezinin (CLR) 0.3-0.5 metre başta olmasına dikkat edilmelidir.
Eğer çok büyük farklar çıkıyorsa, yelken alanı, ikinci bir yelkene paylaştırılarak yukarıdaki işlemler,
ta ki CE ve CLR’nin arasındaki mesafenin istenilen aralığa gelinceye kadar tekrarlanılır. Hala istenilen
mesafeye ulaşılamamışsa bu işlem başa veya kıça eklenen üçüncü, dördüncü vb. yelken sayılarıyla
tekrarlanılabilir. Bu etki merkezlerinin önemi üçüncü bölümde daha ayrıntılı olarak açıklanacaktır.

 

Direklerin seçilmesi ise, uzunlukları, yelkenin uzun olan dik kenarına bağlı olarak değişiyor.
Türk tasarımcılarının her biri, direk çaplarını, değişik loydlar kullanarak hesaplıyorlar. Direk çapları için
bu loydlardan en kullanılanı ise
Fransız Loydu'dur. Fakat Fransız Loydunu kullanırken, tellerdeki gerilmelerin
ve yüklerin hangi birimle verildiğine dikkat edilmelidir.

Alman Loydu ise bu konuda daha emniyetli olduğundan, Alman Loydu kullanıldığında direk çapları daha büyük çıkar. Çekme, gerilme, kesme gerilmeleri içinse en çok kullanılan loyd İtalyan Loydu RINA 'dır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder