Tekne, dümen ve salmadan oluşan su altı elemanlarının toplam yanal alan etki merkezi CLR ile yelken
sisteminin rüzgar etki merkezi CE arasında bir ilişki vardır.
Farklı konfigürasyonları düşünüldüğünde, rüzgar etkisi bulunmadığı görülür.
Ancak yine de deneyimlere dayalı olarak bu merkezin, her farklı arma tipine göre değişim gösterdiği aralık tahmin edilebildiğinden, rüzgar (CE) ve su altı yanal alan merkezleri (CLR) arasındaki bağıntı aşağıdaki gibi verilmektedir. Burada boyuna eksende rüzgar etki merkezinin, su altı yanal alan etki merkezinden ne kadar baş tarafta olması gerektiği, su hattı boyunun yüzdesi olarak verilmektedir.
Şalupa-Kotra % 14-19
Keç % 18-22
Yola % 13-16
Uskuna % 4-6
Ayrıca,
rüzgar etki merkezinin(CE) yerinin nasıl hesaplanacağı ve su altı yanal alan etki merkezi
(CLR) gösterilmiştir. Şekilden de anlaşılacağı gibi, lead, CE ve CLR arasındaki yatay mesafedir.
CE ve CLR arasındaki düşey mesafeye ise doğrultucu moment kolu
(HA) adı verilir.
Yawl ve ketch için pratik hesaplamada kullanılacak toplam yelken alanına, mizana yelken alanının yarısı ve
toplamının etki merkezi, ana direğin önünde birden fazla yelkeni olan arma tipleri için, ana direk tepesinden
baş ıstralya ucuna ve flok veya cenovanın, ana direğe izdüşüm noktalarıyla sınırlı baş üçgen alanı ve etki
merkezi dahil edilir.
Pratik hesaplamalarda arma sisteminde ve su altındaki etki merkezleri için geometrik merkezler gerçek etki
merkezi olarak kabul edilir.
Sağlanması gereken bir koşul da toplam ağırlık merkezinin yüksekliğine yeridir. Daha büyük doğrultucu moment
kolları (HA) elde edilebilmesi için ağırlık merkezi mümkün olduğu ölçüde, su hattından aşağıda yer almalıdır.
Bir sonraki aşamada yapılacak olan stabilite hesapları sonunda eğer yeterli doğrultucu moment kolu(HA)
değerleri elde edilemiyorsa, daha derin bir salma tasarlanıp, salma tasarımı işlemine yeniden başlanacaktır.
Teknenin çalışacağı denizin ortalama derinliği düşünüldüğünde salmanın derinliğine bir sınırlama gelmesi
durumunda, tüm tasarımı yeniden ele almak, gerekirse endazeden başlayarak bir dizi değişim yapmak gerekebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder